Stalin Józef – pierwotnie Iosif Dżugaszwili (1878-1956) – urodzony w Gruzji polityk, działacz komunistyczny i przywódca Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich; Do Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji wstąpił w 1898 r. – w 1912 r. został członkiem Komitetu Centralnego SDPRR(bolszewików); za działalność polityczną został zesłany na Syberię (1913-1917); był jednym ze współorganizatorów rewolucji październikowej w 1917 r.; od 1922 r. sekretarz generalny najpierw Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików), następnie Wszechrosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików) i Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego; po śmierci Włodzimierza Lenina usunął rywali politycznych, podporządkował sobie aparat bezpieczeństwa i zapewnił sobie dyktatorskie rządy w partii i państwie; jego decyzje przyczyniły się do klęski głodu na Ukrainie i masowych represji i zbrodni – np. wielkiej czystki w latach 1934-1938; w sierpniu 1939 r. zawarł sojusz z Hitlerem, a we wrześniu 1939 r. wydał rozkaz agresji na Polskę; po napaści Niemiec Hitlerowskich na ZSRR objął funkcję przewodniczącego Państwowego Komitetu Obrony, a następnie Ludowego Komisarza Obrony i naczelnego wodza Sił Zbrojnych ZSRR; uczestniczył w konferencjach Wielkiej Trójki w Teheranie (1943), Jałcie i Poczdamie (1945), wywierając ogromny wpływ na powojenny podział Europy Środkowo-Wschodniej; po II wojnie światowej spowodował nasilenie represji i terroru, a w polityce zagranicznej narzucił państwom Europy Środkowo-Wschodniej radziecki model ustrojowy i wciągnął je w orbitę wpływów radzieckich.