Potęga Bolesława Chrobrego w świetle kroniki Galla
Większe są jednak i liczniejsze dzieła Bolesława, aniżeli my to możemy opisać lub prostym opowiedzieć słowem. Albowiem jakiż arytmetyk mógłby żelazne jego szyki dość pewną określić cyfrą, a cóż dopiero, przytoczyć opisy zwycięstw i triumfów w takiej mnogości. Z Poznania bowiem 1300 pancernych rycerzy z 4000 żołnierzy z tarczami, z Gniezna 1500 pancernych i 5000 tarczowników, z Włocławka grodu 800 pancernych i 2000 tarczowników, z Giecza 300 pancernych i 2000 tarczowników, ci wszyscy niezwykle waleczni i wprawieni w rzemiośle wojennym występowali do boju za czasów Bolesława Wielkiego. Co do rycerstwa z innych miast i zamków, to wyliczać je byłoby to i dla nas długi i nieskończony trud i dla was może uciążliwe byłoby tego słuchać. Lecz by wam oszczędzić żmudnego wyliczania, podam wam ilość wojsk jako liczbę nieobliczoną: więcej mianowicie miał król Bolesław pancernych rycerzy niż ma za naszych czasów Polska tarczowników, zaś za czasów Bolesława tyle prawie było w Polsce tarczowników, ile za naszych czasów znajduje się w ogóle ludzi wszelakiego rodu. Taka była okazałość rycerska króla Bolesława, a nie mniejsza była jego cnota posłuszeństwa duchownego [...] Boga czcił z najwyższą miłością. Kościół święty wywyższał i przyozdobił go królewskimi darami. Miał też ponadto pewną wybitną cechę sprawiedliwości i przystępności. Gdy mianowicie ubogi wieśniak lub jakaś kobiecina skarżyła się na którego z książąt lub komesów, to chociaż był ważnymi sprawami zajęty i otoczony licznymi szeregami magnatów i rycerzy, nie wpierw ruszył się z miejsca aż po kolei wysłuchał skargi żalącego się i wysłał komornika po owego, na którego się skarżono. A tymczasem samego powoda powierzał któremuś ze swych zaufanych, który miał się o niego troszczyć, a za przybyciem przeciwnika sprawę podsunąć z powrotem królowi - i tak wieśniaka napominał, jak ojceic syna, by zaocznie bez przyczyny nie oskarżał i aby przez zaoczne oskarżenie na siebie samego nie ściągnął gniewu, który na drugiego rozdmuchiwał. Oskarżony na wezwanie bez zwłoki jak najszybciej przybywał i dnia wyznaczonego mu przez króla nie chybił, bez względu na jakąkolwiek okoliczność. Gdy zaś przybył wielmoża, po którego posłano, nie okazywał mu Bolesław niechętnego usposobienia, lecz przyjmując go z ochoczym i przystępnym obliczem zapraszał do stołu i sprawę rozpatrywał nie tego samego dnia, lecz następnego lub trzeciego. A tak pilnie rozważał sprawę biedaka, jak jakiego wielkiego dostojnika [...]
Za czasów Bolesława wszyscy rycerze i wszystkie damy dworskie zamiast sukien lnianych lub wełnianych nosiły płaszcze z delikatnych tkani, a skór nawet kosztownych, choćby były nowe, nie noszono na jego dworze bez podszycie kosztowną tkaniną i bez złotogłowiu. Złoto bowiem za jego czasów tak było w powszechnym posiadaniu u wszystkich, jak dziś srebro, srebro zaś było tanie jak słoma [...]
Za jego bowiem czasów nie tylko komesowie, lecz nawet ogół rycerstwa nosił łańcuchy złote niezmiernej wagi; tak opływali wszyscy w nadmiar pieniędzy. Damy zaś dworskie tak chodziły obciążone koronami złotymi, naszyjnikami, łańcuchami złotymi, naramiennikami złotogłowiem i klejnotami, że gdyby ich drudzy nie podtrzymywali, nie mogłyby udźwigać tego ciężaru kruszców.
Grodecki Kronika Anonima tzw. Galla, Wrocław 1989 str. 26-27
A. Na podstawie wiedzy pozaźródlowej wyjaśnij kim byli wzmiankowani w tekście tarczownicy i pancerni.
B. Przedstaw organizację sił zbrojnych Bolesława Chrobrego.
C. Scharakteryzuj politykę Bolesława Chrobrego wobec Kościoła.
D. Jakimi przymiotami charakteryzował się jako władca?
E. W jaki sposób autor przekonuje czytelnika o zamożności państwa w czasach Bolesława Chrobrego?