4. 3. Narodziny islamu

1. Półwysep Arabski w czasach Mahometa

a. Półwysep Arabski zamieszkany był przez  Beduinów

– byli koczownikami zajmującymi się głównie hodowlą i handlem

– Beduini wyznawali politeizm

b. Półwysep Arabski przecinały ważne szlaki handlowe

– rozwój handlu dalekosiężnego

– rozwój miast handlowych – najważniejsze to  Mekka i Medyna

2. Działalność Mahometa (570/571-632 r.)

a. Mahomet był kupcem z Mekki, który doświadczył religijnego objawienia

b. Mahomet jako Prorok

– nakazywał poddanie się woli jedynego Boga, czyli przyjęcie islamu

– nakazywał wiarę w jedynego boga Allaha

c. hidżra ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny – 622 r. – data uznawana za początek ery muzułmańskiej

d. triumfalny powrót Mahometa do Mekki – 630 r.

e. po opanowaniu całej Arabii Mahomet zaprowadził rządy teokratyczne

3.  Islam

a. islam – religią monoteistyczną i uniwersalną

b. święte księgi islamu

– Koran

– Sunna

c. szariat – prawo muzułmańskie zawarte w Koranie

d. Pięć filarów islamu:

– wyznanie wiary w jednego Boga – Allaha

– odmawiana pięć razy dziennie modlitwa

– jałmużna

– zachowywanie postu

– odbycie przynajmniej raz w życiu pielgrzymki do Mekki

4. Powstanie imperium muzułmańskiego

a. po bezpotomnej śmierci Mahometa w 632 r. władzę przejęli kalifowie (następcy proroka)

b. podboje arabskie

– podboje były prowadzone pod hasłem dżihadu –  świętej wojny

– podbój należących do Bizancjum Syrii, Palestyny, Egiptu

– podbój państwa perskiego

– podbój Afryki Północnej

– podbój Półwyspu Iberyjskiego – VIII w. – Andaluzja

– nieudana próba zdobycia Konstantynopola w 717 r.

c. imperium arabskie

– Arabowie przejmowali system administracyjny i podatkowy podbitych ludów

– prowadzili tolerancyjną politykę wobec ludności podbitej

–  niemuzułmańska ludność podbita zobowiązana do płacenia specjalnej daniny – haraczu

– łagodna polityka powodowała, że ludność podbita ulegała dobrowolnej  arabizacji i islamizacji

5. Kryzys kalifatu

a. stopniowe uniezależnianie się emirów

b. podział islamu na dwa odłamy

– szyici

– sunnici

6. Cywilizacja islamu

a. Arabowie przejmowali i rozwijali dorobek cywilizacyjny podbitych ludów

–  kopiowanie i tłumaczenie dzieł starożytnych myślicieli

– utworzenie tzw. „Domu Mądrości”  Bagdadzie

b. duże osiągnięcia w:

– astronomii

– medycynie

– geografii

– filozofii

– matematyki  – liczby arabskie (przejęte od Hindusów)

e. rozwój sztuki

– rozwój sztuki ornamentu – tzw. arabeski

– budowa meczetów (domy modlitwy)

– minarety

d. rozwój miast

– Damaszek – produkcja wzorzystych tkanin i stali damasceńskiej

– Bagdad – produkcja papieru, szkła i jedwabiu

– powstanie rozległego imperium sprzyjało rozwojowi handlu dalekosiężnego