5. 5. Rzeczpospolita w czasach saskich
I. Polska za panowania Augusta II Mocnego
1. Elekcja po śmierci Jana III Sobieskiego – 1697 r.
a. kandydatury:
– Fryderyk August Wettin – elektor saski
– Franciszek Ludwik de Burbon książę Conti
– Jakub Sobieski
b. podwójna elekcja – książę Conti i elektor August Wettin
c. koronacja Augusta II Mocnego – unia personalna Rzeczypospolitej i Saksonii
2. Rzeczpospolita w czasie wojny północnej (1700-1721 r.)
a. w wojnie północnej August II Mocny wziął udział jako elektor saski
b. wkroczenie wojsk szwedzkich do Polski, mimo że Polska formalnie w wojnie nie uczestniczyła
– klęska wojsk polskich pod Kliszowem
– zawiązanie antykrólewskiej konfederacji w Warszawie
– detronizacja Augusta II Mocnego przez konfederację warszawską
– wybór Stanisława Leszczyńskiego na króla Polski
– zawiązanie konfederacji sandomierskiej w obronie tronu Augusta II Mocnego
– wojna domowa między zwolennikami Augusta II Mocnego a zwolennikami Stanisława Leszczyńskiego
– wkroczenie wojsk szwedzkich do Saksonii i zmuszenie Augusta II Mocnego do rezygnacji z tronu polskiego
c. upadek dominacji szwedzkiej po klęsce Karola XII pod Połtawą – 1709 r.
d. wkroczenie wojsk rosyjskich do Polski
– ucieczka Stanisława Leszczyńskiego
– powrót Augusta II Mocnego na tron polski
– Polska pod protektoratem Piotra I Wielkiego
e. antykrólewska konfederacja tarnogrodzka – 1715 r.
f. Sejm Niemy – 1717 r.
– nie dopuszczono do głosu żadnego posła
– ograniczenie uprawnień króla
– ograniczenie wpływów saskich
– uznanie Piotra I Wielkiego za gwaranta utrzymania ugody
3. Międzynarodowa i wewnętrzna sytuacja Polski w ostatnich latach panowania Augusta II Mocnego
a. ingerencja państw ościennych w sprawy wewnętrzne Polski
– układ Prus i Rosji w Poczdamie (1720 r.) porozumienie dotyczące wspólnych działań na rzecz utrzymania najbardziej destrukcyjnych zasad ustroju politycznego Rzeczypospolitej – liberum veto i wolnej elekcji
– traktat Loewenwolda (1732 r.) – tzw. traktat „trzech czarnych orłów” – Rosji, Austrii i Prus, dotyczący obsady tronu w Polsce
b. sprawa dysydencka
– wywołane przez protestantów zamieszki religijne w Toruniu – 1724 r.
– osądzenie rady miejskiej Torunia za sprzyjanie antykatolickim wystąpieniom mieszczan toruńskich
– interwencja Prus, Rosji i Anglii w obronie dysydentów
c. walka stronnictw politycznych w Polsce
– Familia (Czartoryscy oraz Stanisław Poniatowski)
– republikanci – Potoccy
II. Wojna o sukcesję polską (1733-1735 r.)
1. Elekcja Stanisława Leszczyńskiego po śmierci Augusta II Mocnego – 1733 r.
2. Sprzeciw Rosji wobec wyboru Stanisława Leszczyńskiego
a. wprowadzenie wojsk rosyjskich do Polski
b. wybór elektora saskiego Fryderyka Augusta na króla Polski przez garstkę stronników Rosji
3. Wojna o koronę polską
a. przystąpienie Rosji do wojny o tron dla Fryderyka Augusta
b. przystąpienie do wojny Francji po stronie Stanisława Leszczyńskiego
c. oblężenie Gdańska, w którym Stanisław Leszczyński oczekiwał oddziałów francuskich, przez wojska rosyjskie i saskie
d. zawiązanie konfederacji w Dzikowie przez stronników Stanisława Leszczyńskiego
e. abdykacja Stanisława Leszczyńskiego
4. Uznanie Augusta III Sasa za jedynego króla Polski na sejmie pacyfikacyjnym – 1736 r.
III. Sytuacja wewnętrzna za panowania Augusta III Sasa
1. Polska w stanie głębokiej anarchii
a. nagminne zrywanie sejmów i sejmików
b. paraliżujące funkcjonowanie państwa formy walki politycznej fakcji magnackich – Familii i Potockich
c. ingerencja Rosji i Prus w wewnętrzne sprawy polski – uniemożliwianie przeprowadzenia reform
2. Programy reform politycznych
a. Stanisław Konarski – O skutecznym rad sposobie
b. Stanisław Leszczyński – Głos wolny wolność ubezpieczający
c. Stanisław Potocki – List ziemianina do pewnego przyjaciela z innego województwa
d. Stefan Garczyński – Anatomia Rzeczpospolitej Polskiej
3. Reformy oświaty
a. utworzenie Collegium Nobilium – Stanisław Konarski – 1740 r.
b. reforma programowa szkolnictwa pijarów i jezuitów
c. utworzenie Biblioteki Załuskich
4. Przejawy ożywienia gospodarczego
a. rozpowszechnienie się upraw ziemniaków i rzepaku oraz hodowlę owiec
b. osadnictwo „olenderskie”
c. ożywienie handlu
d. tworzenie manufaktur