2. 6. Sytuacja na ziemiach polskich po upadku powstania listopadowego
1. Skutki powstania listopadowego w Królestwie Polskim
a. międzynarodowe znaczenie powstania listopadowego – uniemożliwienie interwencji Rosji w Belgii
b. prześladowania uczestników powstania
– więzienia
– katorga – zsyłki na Syberię
– konfiskaty majątków
c. wprowadzenie na 25 lat stanu wojennego
d. likwidacja autonomii Królestwa Polskiego
– zniesienie konstytucji Królestwa – została zastąpiona tzw. statutem organicznym
– likwidacja odrębnej armii – żołnierze zostali przymusowo wcieleni do armii carskiej
– likwidacja sejmu
– likwidacja polskich uniwersytetów w Warszawie i Wilnie
e. namiestnikiem Królestwa Polskiego został feldmarszałek Iwan Paskiewicz – jego rządy nazwano „nocą paskiewiczowską”
f. budowa cytadeli w Warszawie
2. Sytuacja w zaborze pruskim
a. ograniczenie autonomii Wielkiego Księstwa Poznańskiego
b. nasilenie germanizacji – narzucanie ludności polskiej języka niemieckiego i kultury niemieckiej
c. uwłaszczenie chłopów – nadanie chłopom ziemi za cenę połowy jej wartości
– unowocześnienie gospodarki rolnej
– rozwój przemysłu rolno-spożywczego (młyny, cukrownie, gorzelnie, browary)
d. praca organiczna w zaborze pruskim
– działalność legalna, mająca na celu gospodarczy i cywilizacyjny rozwój narodu polskiego
– utworzenie Towarzystwa Naukowej Pomocy – Karol Marcinkowski (1841 r.)
– działalność Dezyderego Chłapowskiego
– budowa Bazaru – ośrodek polskiego życia gospodarczego
e. powstanie fabryki Hipolita Cegielskiego, produkującej maszyny rolnicze
3. Działalność spiskowa w kraju
a. działalność emisariuszy – tajnych wysłanników politycznych
b. działalność spiskowa w zaborze rosyjskim
– ksiądz Piotr Ściegienny
c. działalność spiskowa w zaborze pruskim
– powstanie Centralizacji Poznańskiej – Karol Libelt
– powstanie Związku Plebejuszy
– przygotowania do wybuchu powstania we wszystkich trzech zaborach
4. Powstanie krakowskie
a. wybuch powstania w Krakowie – 21/22 lutego 1846 r.
b. utworzenie Rządu Narodowego
– Rząd Narodowy wydał Manifest do narodu polskiego – wezwanie do walki oraz obietnica nadania chłopom ziemi i zniesienia pańszczyzny
– dyktatorem powstania został Jan Tyssowski, a Edward Dembowski został jego sekretarzem
c. śmierć Edwarda Dembowskiego – poległ idąc na czele procesji
d. upadek powstania – powstanie spotkało się z bardzo słabym poparciem społecznym
e. likwidacja Rzeczpospolitej Krakowskiej – wcielenie do Austrii
f. rabacja galicyjska – antyszlachecki bunt chłopów w Galicji – luty 1846 r.
– chłopi byli podburzeni przez władze austriackie i wykorzystani do tłumienia powstania krakowskieog
– ofiarą rzezi galicyjskiej padło ponad 1000 osób
– jednym z przywódców rabacji galicyjskiej był Jakub Szela