Pakt przyjaźni i przymierza między Niemcami i Włochami (pakt stalowy). Berlin, 22 V 1939 r.

(…)

Naród niemiecki i włoski, złączone ściśle wewnętrznym po­krewieństwem swych światopoglądów i pełną solidarnością swych interesów, zdecydowane są postępować również w przyszłości wspólnie i zjednoczonymi siłami dla zabezpieczenia swej prze­strzeni życiowej i dla utrzymania pokoju.

Niemcy i Włochy chcą na tej wytyczonej im przez historię drodze, wiodącej przez świat pełen niepokoju i rozbicia, słu­żyć sprawie zabezpieczenia podstaw europejskiej kultury.

W celu traktatowego utrwalenia tych zasad mianowali swymi pełnomocnikami [następują nazwiska pełnomocników], którzy po dokonaniu wymiany pełnomocnictw uznanych za dobre i wystawio­ne w należytej formie zgodzili się na następujące postanowie­nia:

Art. I. Umawiające się Strony pozostawać będą stale we wza­jemnym kontakcie, aby porozumiewać się odnośnie zagadnień do­tyczących wszystkich ich wspólnych interesów lub ogólnej sy­tuacji w Europie.

Art. II. Gdyby wspólne interesy umawiających się Stron zo­stały zagrożone jakimikolwiek wydarzeniami międzynarodowymi, naradzą się one niezwłocznie nad krokami koniecznymi dla och­rony tych interesów.

Gdyby bezpieczeństwo lub inne żywotne interesy jednej z umawiających się Stron zostały zagrożone z zewnątrz, druga uma­wiająca się Strona użyczy Stronie zagrożonej swego pełnego poparcia politycznego i dyplomatycznego dla usunięcia tego za­grożenia.

Art. III. Gdyby wbrew życzeniom i nadziejom umawiających się Stron jedna z nich została wciągnięta w wojnę, z innym mo­carstwem lub z innymi mocarstwami, wówczas druga umawiająca się Strona wystąpi natychmiast jako sprzymierzeniec po jej stro­nie i poprze ją wszystkimi swymi siłami lądowymi, morskimi i lotniczymi.

Art. IV. Aby zapewnić w wymienionym przypadku jak najszyb­sze wykonanie obowiązków sojuszniczych, przyjętych na mocy ar­tykułu III, rządy obu umawiających się Stron pogłębią jeszcze bardziej współpracę w dziedzinie militarnej i w dziedzinie go­spodarki wojennej.

W ten sam sposób oba rządy będą się stale porozumiewać od­nośnie wszystkich innych poczynań koniecznych dla praktycznej realizacji postanowień niniejszego Paktu.

Dla celów wymienionych wyżej w ustępach 1 i 2 oba rządy utworzą stałe komisje pod kierownictwem obu ministrów spraw za­granicznych.

(…)

Za: Wybór źródeł do historii powszechnej 1918-1945, cz. 1. 1918-1939, opracowanie Regina Renz, Barbara Szabat, Kielce 1980, str. 258-260

A. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej wyjaśnij, na czym polegała wspólnota ideowa obu umawiających się stron.

B. Wyjaśnij okoliczności, które zobowiązywały strony do wzmożonej akcji dyplomatycznej na rzecz sojusznika oraz do włączenia się do prowadzonej przez niego wojny.

C. Przedstaw rozwiązania organizacyjne, mające na celu realizację przyjętych w pakcie zadań.