6. 3. Mongołowie i ich podboje

1. Mongołowie

a. zamieszkiwali  obszary środkowej i południowo-wschodniej Syberii

b. byli koczownikami trudniącymi się pasterstwem i łowiectwem

c. na początku XIII w. plemiona mongolskie zjednoczył Temudżyn

d. w 1206 r. Temudżyn przyjął tytuł Czyngis-chana

e. Mongołów nazywano również Tatarami (nazwa jednego z plemion)

2. Podboje mongolskie w Azji

a. podbój Chin i przyswojenie sobie ich dorobku cywilizacyjnego

b. podbój Chorezmu – opanowanie Azji Środkowej i Iranu

c. zwycięstwo nad Połowcami i Rusinami nad Kałką – 1223 r.

3. Organizacja imperium Czyngis-chana 

a. administracja imperium mongolskiego

– stolicą imperium zostało Karakorum

– sprawne rządy zapewniała administracja wzorowana na chińskiej

– łączność zapewniała stała konna poczta

b. zarządzanie podbitymi państwami

– rządy sprawowali w nich dotychczasowi władcy

– uzależnione państwa musiały płacić podatki i dostarczać żołnierzy

– podbite ludy mogły zachować swoje obyczaje i religię

c. po śmierci Czyngis-chana w 1227 r. imperium zostało podzielone na ordy

– wielki chan miał władzę zwierzchnią nad całością imperium – Ugedej

– z zachodniej części imperium utworzono Złotą Ordę – Batu-chan

d. wielka wyprawa pod wodzą Batu-chana do Europy Wschodniej – 1236 r.

– zwycięstwo nad Bułgarami

– podbój Rusi – 1240 r.

– uderzenie na Węgry

f. w 1241 r. część oddziałów mongolskich zaatakowała południową Polskę

– Mongołowie zdobyli Sandomierz, Kraków i Wrocław

– w bitwie pod Legnicą poległ książę Henryk II Pobożny –1241 r.

4. Rywalizacja między chanami doprowadziła do rozpadu imperium

5. Wojskowość Mongołów

a. podstawową formacją mongolską była konnica

b. w wojsku panowała bezwzględna dyscyplina

c. każda wyprawa poprzedzona była starannym zwiadem

d. działania wojsk mongolskich cechowała szybkość i manewrowość

f. Mongołowie często stosowali pułapki i pozorowane ucieczki

g. dowódca zwykle dowodził z pewnej odległości